Kiedy KORONAWIRUS pojawił się ponad dwa lata temu, świat nie był przygotowany na ten nowy rodzaj wirusa. Jednym z najważniejszych narzędzi do zapobiegania zakażeniom było również jedno z najstarszych: higiena rąk.
Korzyści z higieny rąk w zapobieganiu przenoszeniu chorób zakaźnych są znane od 1850 roku. Udowodniono na przykład, że prawidłowa higiena rąk może zmniejszyć śmiertelność z powodu chorób układu oddechowego o 21% i biegunki u dzieci poniżej piątego roku życia o 30%. (1)
COVID-19 stworzył wyjątkowy czas na popularyzację higieny rąk, z niespotykaną dotąd uwagą. Wiemy jednak z poprzednich epidemii, że uwaga zwrócona na istotność mycia rąk, czy ich dezynfekcji może być ulotna. W związku z tym organizacje takie jak UNICEF czy WHO nakłaniają by zwiększyć obecne tempo postępu w zakresie propagowania higieny rąk, by kultura mycia rąk i ich dezynfekcji została z nami na dłużej. Światowa Organizacja Zdrowa stworzyła kampanię #SafeHands, która ma na celu zwiększenie świadomości jak prawidłowo dbać o higienę i dezynfekcję rąk. (2)
Według wytycznych WHO cały proces mycia rąk wodą z mydłem powinien trwać 40-60 sekund. Należy zmoczyć ręce wodą, a następnie powinna zostać użyta taka ilość mydła, aby pokryte zostały całe dłonie. Po dokładnym umyciu całej powierzchni dłoni należy dokładnie spłukać ręce wodą i dokładnie osuszyć jednorazowym ręcznikiem. Gdy tylko jest to możliwe należy proces wykonać pod bieżącą wodą. Ten prosty sposób jest szalenie ważny w profilaktyce, a często stosowany może zapobiec szerzenia się chorób. (3)
Niedogodne warunki ( np. w trakcie podróży czy pracy) mogą utrudnić bądź uniemożliwić mycie rąk wodą z mydłem. W tym celu można stosować zyskujące w ostatnim czasie na popularności preparaty do dezynfekcji rąk produkowane między innymi na bazie alkoholu, które właściwie stosowane skutecznie usuwają drobnoustroje z powierzchni dłoni.
Aby prawidłowo wykonać proces dezynfekcji rąk należy nabrać pełną dłoń alkoholowego środka dezynfekującego i rozprowadzić na całej powierzchni rąk a następnie pocierać ręce do momentu wyschnięcia preparatu. Proces ten powinien trwać około 20-30 sekund(3)
Dobór środka dezynfekcyjnego jest istotny w procesie samej dezynfekcji. Do produkcji preparatu powinno zostać użyte odpowiednie stężenie etanolu, który skutecznie usunie wirusy czy bakterie z powierzchni dłoni. Stężenie alkoholu w środku do dezynfekcji musi wynosić minimum 60%. (2) Istotna jest więc kwestia by wybierać środki przebadane oraz posiadające niezbędne certyfikaty. Przy doborze środka warto zdecydować się również na preparaty z dodatkiem substancji natłuszczających i nawilżających takich jak panthenol czy gliceryna, które zniwelują wysuszenie skóry dłoni przez alkohol.
Środki do dezynfekcji produkowane są w kilku opcjach:
–> żel do dezynfekcji rąk
–> płyn do dezynfekcji rąk
–> spray do dezynfekcji rąk
Dobrze dobrane produkty są wydajne i nie wymagają dodatkowych czynności jak na przykład. spłukiwanie rąk.
Częste korzystanie ze środków dezynfekujących ma swoje zalety, ale niestety sprzyja również wysuszeniu dłoni, a także stanom zapalnym skóry, dlatego istotne jest by zadbać również o dobre nawilżenie skóry dłoni (3). W tym celu należy stosować balsamy bądź kremy do rąk przynajmniej raz dziennie, zwłaszcza w przypadku bardzo suchej skóry.
Dzięki powyższym zaleceniom nasze dłonie nie tylko zostaną uwolnione od większości drobnoustrojów odpowiadających za szereg zakażeń, ale także pozostaną nawilżone i gładkie.
1.State of the Worlds Hand Hygiene, United Nations Children’s Fund (UNICEF) and World Health Organization, 2021, (State of the world’s hand hygiene (who.int) dostęp 01.04.2022)
2. State of the world’s hand hygiene (who.int) (dostęp 01.04.2022)
3. Wytyczne higiena rąk – final po poprawkach 1 (cmj.org.pl) ( dostęp 01.04.2022)